Placówki opiekuńcze dla małych dzieci

Na tej stronie:

Cechy przedszkola
Jaka jest najlepsza opcja?
Żłobek czy klub malucha?
Przedszkole czy punkt przedszkolny?
Placówki opiekuńcze – niepubliczne czy państwowe?

Cechy przedszkola

Przedszkola dbają o rozwój fizyczny, emocjonalny, społeczny i poznawczy dzieci. Kładą podwaliny pod solidny start w szkole podstawowej i życie poza nią. W Polsce działa wiele różnych typów przedszkoli niepublicznych i publicznych, o różnych podejściach edukacyjnych. Są to np. przedszkola Montessori, waldorfskie, Reggio Emilia, przedszkola wyznaniowe/religijne (głównie katolickie, ale są też prawosławne czy żydowskie).

Jaka jest najlepsza opcja?

Wszystko zależy od Ciebie i tego na czym Ci najbardziej zależy. Trzeba rozważyć m.in. cele edukacyjne, filozofię wychowawczą, podejście do nauki. W przedszkolu według obowiązujących przepisów nauczycielem musi być osoba odpowiednio wykwalifikowana, mająca ukończone studia wyższe. To samo tyczy się żłobków.

Powierzenie małego dziecka instytucjom takim jak przedszkole czy żłobek powinno być przemyślanym krokiem. Przed podjęciem ostatecznej decyzji rodzice powinni dokładnie sprawdzić placówkę, w której ma przebywać dziecko. Przy wyborze odpowiedniej instytucji do opieki nad dzieckiem trzeba zwrócić uwagę na kilka czynników i przede wszystkim uświadomić sobie różnice między poszczególnymi opcjami.

Żłobek czy klub malucha?

Opieka nad dziećmi do trzeciego roku życia jest objęta szczególnymi regulacjami prawnymi. Istnieje rejestr żłobków i klubów dziecięcych, który powinien być pierwszym punktem przy weryfikacji wiarygodności placówek opiekuńczych. Są to obiekty mające obowiązek działać według ściśle określonych standardów i podlegające regularnym kontrolom – państwo na bieżąco sprawdza przystosowanie lokalu dla najmłodszych obywateli, a także uważnie przygląda się wykształceniu i kompetencjom kadry, której zadaniem jest opieka nad najmłodszymi dziećmi.

Przed pracującymi zawodowo rodzicami dziecka do trzeciego roku życia otwierają się dwie możliwości: żłobek i klub malucha. Obie instytucje – przy założeniu, że są to placówki działające we właściwy sposób – powinny znajdować się w rejestrze i posiadać własne statuty. Obie placówki są płatne. Na jednego opiekuna przypada 8 dzieci, a w wyjątkowych przypadkach liczba zmniejsza się do 5.

Trzeba jednak sobie zdawać sprawę, że istnieje więcej różnic niż podobieństw między żłobkiem a klubem malucha. Najistotniejsze różnice między tymi dwoma typami placówek to:

wiek dziecka – do żłobka może uczęszczać dziecko, które ukończyło 20. tydzień życia, natomiast do klubu malucha przyjmowane są dzieci od 1. roku życia,
kadra – posyłając malucha do żłobka można mieć pewność, że na miejscu będzie pielęgniarka lub położna. W klubach malucha nie ma takiego obowiązku,
kompetencje kadry zarządzającej – do prowadzenia żłobka potrzebne jest wykształcenie wyższe pedagogiczne i 3-letnie doświadczenie w pracy z dziećmi. Klub malucha mogą założyć osoby o niższych kompetencjach,
czas opieki nad dziećmi – w żłobku jest to 10 godzin dziennie, w klubie malucha aż o połowę mniej,
wymagania formalne – wymagania lokalowe wobec żłobków są zdecydowanie wyższe,
koszt – ceny są zależne od konkretnych ofert i są bardzo zróżnicowane. Kluby malucha przeważnie są sporo tańsze od żłobków, w których czesne może być naprawdę wysokie, jednak nie należy traktować tego jako reguły.

Wybór pomiędzy klubem malucha a żłobkiem zależy przede wszystkim od pracy rodziców i ich możliwości finansowych oraz logistycznych. Ważne, aby rodzice podejmowali decyzję mając świadomość różnic między tymi placówkami. Dużą popularnością cieszą się placówki niepubliczne – wbrew pozorom nie muszą być droższe niż opcje finansowane z budżetu państwa. Łatwiej jest zdobyć miejsce w prywatnym żłobku (aby maluch dostał się do publicznego należy go zapisać tuż po urodzeniu) i można mieć pewność wysokich standardów ze względu na dużą konkurencję na rynku.

Przedszkole czy punkt przedszkolny?

Dla wielu dzieci przedszkole jest pierwszą placówką oświatową, do której będą uczęszczały. Podobnie jak w przypadku żłobków, placówki takie muszą spełniać określone standardy, a kadra powinna posiadać określone i na bieżąco kontrolowane kompetencje. Rodzice często stają przed dylematem – przedszkole czy punkt przedszkolny? Placówki te – mimo że przyświeca im ten sam cel – różni bardzo wiele. Oto najważniejsze różnice:

liczba dzieci – w przedszkolu zazwyczaj jest wiele grup. Punkty przedszkolne są bardziej kameralne – mogą mieć pod opieką nawet tylko jedną grupę dzieci. Z jednej strony jest to korzyść – opiekunowie mogą poświęcać maluchom więcej uwagi, ale z drugiej strony może się to stać pewnym ograniczeniem – w małych punktach przedszkolnych dzieci nie mają możliwości integracji z większą grupą i nie uczestniczą we wspólnych zabawach takich jak bale, przedstawienia itp.,
kadra – w przedszkolu mogą uczyć wyłącznie osoby z odpowiednim przygotowaniem. Wymogu tego nie ma w punktach przedszkolnych, choć nie oznacza to, że nie pracują w nich profesjonaliści,
czas opieki – przedszkola działają podobnie jak szkoły uwzględniając przerwę wakacyjną. Punkty przedszkolne są czynne przez cały rok!
zabawa – przeszkola muszą dysponować własnym placem zabaw i każdy sprzęt musi posiadać odpowiedni certyfikat. Punkty przedszkolne często mają wydzielony teren do zabaw, jednak nie jest to miejsce tak sprawdzone jak w przedszkolu,
wymogi formalne – obie placówki muszą spełniać szereg wymogów, ale w przedszkolach jest ich zdecydowanie więcej. Właściciele punktów przedszkolnych nie mają na przykład obowiązku zapewnienia toalety dla każdej sali. Z powodu mniejszej liczby wymogów formalnych punkty przedszkolne są bardziej elastyczne w stosunku do rodziców, co przez niektórych rodziców postrzegane jest jako zaleta.

Mimo wielu plusów większość rodziców decyduje się na tradycyjne rozwiązanie, jakim jest przedszkole. Jednak ci, którym odpowiada bardziej elastyczny system mogą skorzystać z oferty punktów przedszkolnych. Trzeba jednak pamiętać, że nie ma tutaj reguł – najważniejsza jest atmosfera danego miejsca, a najlepszą rekomendacją są szczęśliwe dzieciaki.

Placówki opiekuńcze – niepubliczne czy państwowe?

Placówki opiekuńcze – czy to prywatne czy państwowe – są objęte szeregiem restrykcyjnych przepisów, ponieważ polskie prawo bardzo troszczy się o dobro i bezpieczeństwo najmłodszych. Coraz częściej rodzice wybierają placówki niepubliczne. Głównym argumentem jest krótszy czas oczekiwania na wolne miejsca w prywatnych żłobkach i przedszkolach. Placówki niepubliczne bardzo często mają dużo bogatszą ofertę edukacyjną – rozszerzoną naukę języków obcych czy wyjątkowe metody jak w przedszkolach i żłobkach Montessori polegające na towarzyszeniu dziecku w odkrywaniu świata z pełnym szacunkiem dla jego odrębności. Nie jest prawdą, że instytucje państwowe zawsze będą korzystniejsze pod względem finansowym – w obu przypadkach poniesione koszty mogą być podobne. Ostateczny wybór należy do rodziców, którzy znają swoje oczekiwania i możliwości finansowe. Ważne, aby decyzja była podejmowana ze świadomością wszystkich podobieństw i różnic między dostępnymi placówkami opiekuńczymi.

Aby dowiedzieć się więcej o różnych podejściach przedszkolnych, przeczytaj nasze artykuły, gdzie porównujemy podejście Montessori z waldorfskim, opisujemy cechy przedszkoli Montessori, waldorfskich, placówek Reggio Emilia, przedszkola katolickie i wiele prywatnych przedszkoli w większych i mniejszych miastach w Polsce takich jak Kraków, Wrocław, Szczecin czy Łódź.

Osoby, które to czytały, również oglądały:

Warto przeczytać

4. Expo Szkół Niepublicznych, 10 lutego 2024 r. O tegorocznych targach