Szkoły dla dziewcząt w Polsce

Na tej stronie:

Lista szkół
Koedukacja
Argumenty za edukacją zróżnicowaną
Specyfika uczniów-dziewcząt
Szkoły katolickie dla dziewcząt
Pytania do rozważenia
Wnioski
Our Kids poleca

Jeżeli chodzi o uczniów uczęszczających do szkół, placówki edukacyjne można podzielić na na szkoły koedukacyjne i tzw. zróżnicowane pod względem płci, czyli osobne szkoły dla dziewcząt i osobne dla chłopców. Chociaż znaczna większość szkół w Polsce to szkoły koedukacyjne, powstają i cieszą się sporą popularnością edukacyjne placówki męskie i żeńskie, w których kształci się osobno chłopców, a osobno dziewczęta.

Koedukacja

W Polsce szkoły koedukacyjne stanowią zdecydowaną większość placówek edukacyjnych.

Oczywiście, nie było tak zawsze. Najpierw kształcono wyłącznie chłopców i mężczyzn, a kiedy dostrzeżono potrzebę kształcenia dziewcząt, tworzono dla nich osobne szkoły. Do połowy XIX wieku w Polsce, jak wszędzie na świecie, istniały wyłącznie osobne szkoły dla każdej płci – najpierw szkoły dla chłopców, a później także dla dziewcząt.

Dopiero od połowy XIX wieku, kiedy pojawiły się ruchy emancypacyjne, zaczęły powstawać szkoły koedukacyjne, chociaż w małych ośrodkach, szczególnie na poziomie najniższym, powody koedukacji były bardziej praktyczne - dostępność nauczycieli czy lokali.

Obszernie o edukacji koedukacyjnej piszemy w artykule “Szkoły koedukacyjne w Polsce”, gdzie przedstawiamy główne argumenty za takim modelem edukacji.

Argumenty za edukacją zróżnicowaną

Kiedy edukacja zaczęła być dostępna dla obu płci, nie zniknęły szkoły zróżnicowane pod względem płci. Szkoły żeńskie i męskie istnieją i ich idea opiera się na przekonaniu, że chłopcy i dziewczęta rozwijają się i uczą się w odmienny sposób, a zatem mają różne potrzeby, które lepiej mogą zostać zaspokojone w środowisku edukacyjnym, w którym obie płci są od siebie oddzielone.

Oto najczęściej podawane argumenty za edukacją zróżnicowaną pod względem płci:

• Szkoła może lepiej dostosować lekcje i program nauczania do swoich uczniów.

• Chłopcy i dziewczęta uczą się inaczej, a szkoły zróżnicowane są w stanie dostosować się do tych różnic bez konieczności zawierania kompromisów. Wiele z rzekomych różnic w umiejętnościach chłopców i dziewcząt wynika z tego, że przedmioty nie są nauczane w sposób odpowiedni dla ich stylu uczenia się.

• W dziedzinach, w których chłopcy i dziewczęta często radzą sobie dobrze - czy to w sferze intelektualnej, fizycznej czy behawioralnej - uczniowie nie są hamowani przez drugą płeć. W obszarach, w których mogą mieć trudności, nie są tłumieni przez drugą płeć ani ograniczani w wąskich stereotypach dotyczących płci.

• Uczniowie są mniej skrępowani w rozwijaniu swojej tożsamości.

• W okresie dojrzewania uczniowie mogą być bardziej sobą bez współzawodnictwa między płciami.

• Uczniowie mogą próbować różnych rzeczy oraz odkrywać wyjątkowe zainteresowania i umiejętności bez wpływu społecznych oczekiwań wynikających z ról płciowych.

• Bez rozpraszania się uczniowie są bardziej skupieni na nauce i zajęciach pozalekcyjnych - obszarach, które przynoszą większe korzyści w późniejszym życiu. Nie muszą być “cool” kosztem samej nauki.

• Uczęszczanie do szkoły dla jednej płci nie uniemożliwia uczniom wcale interakcji z płcią przeciwną, czy to w ramach zajęć pozalekcyjnych, czy poza szkołą. Zanim dzieci wejdą w świat związków, są silnymi i w pełni ukształtowanymi jednostkami.

Specyfika uczniów-dziewcząt

Chociaż społeczeństwo się zmieniło, dla wielu dziewcząt szkoła żeńska może być nadal bardzo korzystna. W żeńskich szkołach łatwiej jest uczennicom skoncentrować się na nauce.

Badanie przeprowadzone przez National Association for Choice in Education (NACE) i inne badania wykazały, że dziewczęta uczące się w takich środowiskach edukacyjnych częściej interesują się naukami ścisłymi i technologią oraz biorą udział w szerszym zakresie zajęć pozalekcyjnych.

„Dziewczęta i chłopcy naprawdę uczą się inaczej” - mówi Dona Matthews, autorka i psycholog edukacyjny z Ontario Institute for Studies in Education w Toronto. „Dziewczęta częściej niż chłopcy chcą uczyć się w modelu współpracy i zespołowo. Chłopcy są bardziej współzawodniczący i czerpią tej cechy korzyści”.

Główna siła osobnych szkół dla chłopców i dziewcząt została potwierdzona w badaniu z 2008 r. „Szkolnictwo indywidualne i osiągnięcia naukowe w szkole i przez całe życie”. Badanie wykazało, że opcja ta pomaga uczniom odnosić sukcesy w przedmiotach nietypowych dla ich płci; na przykład dziewczęta lepiej radzą sobie z matematyką i naukami ścisłymi, a chłopcy lepiej radzą sobie z językami.

W przypadku dziewcząt znaczna korzyść polega na rozwijaniu ich osobowości w środowisku wolnym od utrwalonych tradycyjnych stereotypów dotyczących płci, które mogą powstrzymywać je przed wieloma zachowaniami. W szkołach koedukacyjnych dziewczynki często wycofują się na lekcjach przedmiotów ścisłych, bo tam dominują chłopcy. Kiedy w klasie nie ma chłopców, czują się swobodniej w tych obszarach wiedzy.

Pod wieloma względami dynamika płci nie uległa zmianie w wielu krajach na świecie i życie publiczne jest nadal w przeważającej mierze domeną mężczyzn, a życie domowe - kobiet, mówi Burch Ford, prezes National Coalition of Girls' Schools (NCGS) z siedzibą w USA. „Szkoły dla dziewcząt zapewniają nie tylko fizyczną, ale i psychologiczną przestrzeń, w której ta część naszej kultury pozostaje za drzwiami, a dziewczęta mają swobodę odkrywania tego, kim są i kim chcą się stać”. Dziewczęta, które uczęszczają do szkół żeńskich, osiągają lepsze wyniki od swoich koleżanek w placówkach koedukacyjnych (na egzaminach SAT średnio o 28 do 43 punktów), a prawie 100% absolwentek szkół dla dziewcząt kontynuuje naukę na uczelniach wyższych, według NCGS.

„W szkołach dla dziewcząt nie ma społecznych konsekwencji wypowiadania się, kwestionowania opinii innych i bycia sobą, co pozwala dziewczętom rozwijać umiejętności krytycznego i kreatywnego myślenia, które są niezbędne na rynku pracy w XXI wieku” - mówi Ford.

Edukacja zróżnicowana eliminuje agresywne zachowania u dziewcząt, które próbują w ten sposób zaimponować rówieśnikom. Dziewczynki dojrzewają emocjaonalnie szybciej, zaczynają się stroić i kokietować kolegów, którzy na swoim poziomie rozwoju nie są na to jeszcze gotowi. Dziewczęta zamiast koncentrować się na nauce, objawiają przedwczesne zainteresowanie płcią przeciwną, co staje się dla nich bardzo ważne.

Rodzice dziewcząt podkreślają, że czują ulgę, że ich nastoletnie córki nie muszą radzić sobie z presją rówieśników w koedukacyjnej klasie, gdzie niektóre dziewczynki są zmuszane do zbyt wczesnego dorosłości lub zachowywania się w określony sposób, aby zaimponować chłopcom. W ich przekonaniu, środowisko, w którym są wyłącznie dziewczęta, daje im dużą swobodę patrzenia na to, kim są i kim chcą być.

Szkoły katolickie dla dziewcząt

Nauka w szkole katolickiej to jedna z opcji dla zwolenników edukacji zróżnicowanej. To szkoły, które prowadzą naukę w duchu wartości chrześcijańskich. Powszechnie są one nazywane szkołami katolickimi i traktowane jako szkoły prowadzone przez instytucje kościelne, chociaż w wielu przypadkach tak nie jest. Część tych szkół jest bowiem prowadzona przez osoby lub organizacje świeckie. Wiele z nich to szkoły osobno dla chłopców i dla dziewcząt.

Nauka w szkołach katolickich dla dziewcząt nastawiona jest nie tylko na opanowanie materiału, ale ważny tam jest rozwój duchowy. Wielu zwolenników edukacji zróżnicowanej pod względem płciowym jest zdania, że to znakomite środowisko edukacyjne - bezpieczne i koncentrujące się na rozwijaniu rożsamości i osobowości bez zakłóceń zewnętrznych.

Pytania do rozważenia

Według ekspertów aż 80% chłopców i 80% dziewcząt ma na tyle podobne mózgi, że odpowiedni jest dla nich ten sam sam styl nauczania/uczenia się. Ale co z tymi 20%, które się różnią?

Jako rodzic prawdopodobnie czujesz, że twoja córeczka lub synek nie pasują idealnie do wzorca. Pomogą Ci w tym następujące pytania:

• CZY TWOJE DZIECKO PRACUJE NAJLEPIEJ W GRUPIE CZY LUBI KONKURENCJĘ?

Dziewczęta zazwyczaj uczą się najlepiej we współpracy; chłopcy lubią rywalizację.

• CZY TWOJE DZIECKO DOBRZE SIĘ CZUJE CZYTAJĄC, CZY RACZEJ CIĄGNIE JE DO ĆWICZEŃ FIZYCZNYCH?

Generalnie chłopcy potrzebują zachęty, aby spokojnie siedzieć nad książką.

• CZY TWOJE DZIECKO NAJLEPIEJ UCZY SIĘ ZE SŁUCHU, WZROKOWO CZY W DZIAŁANIU?

Podczas gdy dziewczęta zwykle uczą się dobrze kiedy treści są im przekazywane werbalnie, chłopcy wydają się korzystać więcej z lekcji praktycznych.

• CZY TWOJE DZIECKO OKAZUJE UCZUCIA RACZEJ PRZEZ PRZYTULANIE SIĘ CZY ZABAWOWE ZAPASY?

Podczas gdy większość dziewcząt przytula i całuje, chłopcy wolą szorstkie zachowania i zabawowe bójki.

• CZY TWOJE DZIECKO ŁATWO ROZUMIE ZŁOŻONE INSTRUKCJE, CZY MUSISZ MU JE PODAWAĆ JEDNA PO DRUGIEJ?

Większość dziewcząt lepiej radzi sobie z wielozadaniowością i mają bardziej podzielną uwagę.

• CZY TWOJE DZIECKO SŁUCHA CIERPLIWIE CZY MUSISZ POWTARZAĆ MU PODAWANE INFORMACJE?

Chłopcy mają zwykle mniejszą zdolność koncentracji.

Wnioski

Czy oddzielenie dziewcząt od chłopców jest najlepszym rozwiązaniem? Chociaż pytanie o edukację zróżnicowaną vs. koedukację rodzi wiele problemów do rozważenia przez rodziców i uczniów, żadna odpowiedź nie jest dobra ani zła. „To w dużym stopniu kwestia różnic indywidualnych” - mówi Matthews. „Dla niektórych dziewcząt i niektórych chłopców środowisko zróżnicowane jest całkowicie właściwe, a dla innych jest całkowicie nieodpowiednie”.

Każdy rodzic musi sam odpowiedzieć na pytanie jaka edukacja jest najbardziej wskazana dla jego dziecka, ale warto wziąć pod uwagę podane w tym artykule informacje.

Our Kids poleca

Polecamy zapoznanie się z artykułami omawiającymi szkoły zróżnicowane pod względem płci, czyli szkoły dla chłopców i dla dziewcząt:

Szkoły dla chłopców w Polsce

W naszym cyklu Expert Corner polecamy: Szkoły niekoedukacyjne (opinie ekspertów)

Osoby, które to czytały, również oglądały:

Warto przeczytać

Eksperci odpowiadają na pytania najczęściej zadawane przez rodziny EXPERT CORNER